Iedereen streeft naar een gezond, gelukkig leven waarin de tegenslag beperkt blijft. Tegelijkertijd krijgen grote groepen mensen met precies het tegenovergestelde te maken. Voor hen valt het kwartje op cruciale momenten de verkeerde kant op, waardoor ze buiten de maatschappij dreigen te belanden. Roads begeleidt mensen met lichte tot zware psychische aandoeningen en/of justitiële of verslavingsachtergrond naar dagbesteding, werk of opleiding. Redacteur Quirijn Teunissen ging op de koffie.
Geschiedenis aan het Nassauplein
Het is een warme woensdagmorgen als jullie redacteur van dienst Roads Print & Pixels aan het Nassauplein binnenstapt. Ik ben hier in mijn leven een miljard keer langsgelopen, minimaal. Heb er bij vlagen iets laten drukken. Af en toe een pakketje opgehaald en, beetje bezijden het onderwerp, in het grijze verleden dat de KVK hier nog huisde, het eigen ondernemerschap geformaliseerd. Nooit heb ik me echter beseft dat er zoveel meer verhaal achter deze onderneming schuil gaat.
Ik heb een afspraak met Jelle Drost, de locatiemanager van Print & Pixels én van het Appeltaart Imperium – één van de andere firma’s van Roads. Enthousiast neemt hij me mee in de organisatie die Roads heet, en het waardevolle werk zij doen.
‘Roads is ontstaan in Haarlem. Inmiddels is het onderdeel van Arkin, één van de grotere GGZ-instellingen van Nederland. Roads helpt mensen re-integreren die een tijd buiten de samenleving hebben gestaan, veelal als gevolg van psychiatrische problematiek of vanwege een verslaving,’ vertelt Jelle. ‘De regelmaat en vastigheid van een vaste dagbesteding, veelal in de vorm van werk, biedt mensen perspectief waar dit al dan niet tijdelijk afwezig is geweest.’
Doorstromen naar regulier werk
Roads doet dit langs tal van wegen, heeft verschillende sociale firma’s en organiseert een veelheid aan activiteiten. De verschillende bedrijven fungeren als leer-werkplaats, waarbinnen deelnemers vanuit specifieke kwaliteiten opnieuw leren wat zij kunnen. Er is onder meer een restaurant, een houtwerkplaats, een appeltaartbakkerij, een webdesign bedrijf en een grote fietsenwinkel en werkplaats. Het uiteindelijke doel is – waar mogelijk – deelnemers door te laten stromen naar regulier werk. Echter, ook als de activiteiten geen tussenstap zijn, is er de waarde van vastigheid en regelmaat – iets waar deelnemers enorm profijt van hebben.
Diverse activiteiten
Op de werkvloer van de verschillende firma’s vindt begeleiding plaats door zorg-werkbegeleiders en door commercieel werkbegeleiders. De verschillende ondernemingen zijn namelijk wel sociaal van inslag, maar ook gewoon professionele, commerciële organisaties. Er worden dus geen concessies gedaan aan de kwaliteitsstandaarden. Buiten de specifieke vorm van begeleiding van de deelnemers ook helemaal niet zo raar. Waarom zou het één het ander immers uitsluiten?
Naast de sociale firma’s is Roads in de wijken aanwezig via verschillende activiteiten. Er worden workshops georganiseerd, trainingen gegeven en (tot voor kort) hotels beheerd. Ook in Haarlem? Ja, zéker ook in Haarlem. Een vluchtige blik op de website leert ons over de tientallen activiteiten die in onze eigen stad op stapel staan.
‘We hebben een heel gaaf creatief atelier aan het Surinamepad. De werken die hier ter wereld komen, worden verkocht via Roads Maakt. We hebben aan de Zijlweg het Appeltaart Imperium, we organiseren een veelheid aan activiteiten op evenveel locaties, vaak wijkcentra, en we hebben dit mooie bedrijf,’ vertelt Jelle terwijl hij om zich heen kijkt naar de bedrijvigheid op de werkvloer van Print & Pixels. ‘We zijn dus ook in Haarlem goed vertegenwoordigd.’
Op en top Haarlems
Goed vertegenwoordigd in Haarlem. Dat resoneert even na. Het Haarlem dat juist op zomerse dagen als die van ons gesprek louter lijkt te bestaan uit gelukzalig lachende mensen op terrasjes, in bootjes of in parken. Stad van weelde, welvaart en geluk, waar menigeen rechtstreeks lijkt weggelopen uit de eigen mooiste Instagram-post. Haarlem, stad waar zovelen het dusdanig getroffen hebben, dat je soms bijna vergeet dat er ook velen zijn wie het leven niet altijd toelacht. Velen voor wie er, wanneer zij er aan toe zijn, gelukkig een organisatie is als Roads met al haar waardevolle sociale firma’s en activiteiten.
‘Geen van de deelnemers heeft ervoor gekozen om in de situatie te belanden waarin ze beland zijn. Zij doen er alles aan om weer perspectief te krijgen, en wij zijn daarin een aanvulling op hun behandelteam. Ik ben hier zelf als (commercieel) werkbegeleider binnen gekomen, en heb hier zoveel geleerd. Commercie en zorg komen bijeen, maar er komen hier vooral heel veel verhalen bijeen. Dat maakt het werk interessant, intens en enorm leerzaam,’ aldus Jelle.
Op naar meer
Eén artikel is te weinig om recht te doen aan het verhaal van Roads en aan de verhalen achter Roads. Daarom is dit artikel slechts een opmaat. Een opmaat naar vervolgartikelen over het Appeltaart Imperium. Het creatief atelier. Over dagactiviteiten en vooral over de mensen achter Roads. Zie dit als een intro. Een aankondiging. Een startpunt. Een vonkje om je vlam van nieuwsgierigheid te ontsteken. Of gewoon als een goede reden om een mooi kunstwerk of een lekker stuk appeltaart te kopen. Als je het tot het laatste reduceert, denk dan wel even aan het bijzondere verhaal erachter, en aan het kwartje dat zomaar, ongevraagd, iedere kant op kan vallen. Ook de verkeerde.